Yeteneğe Göre Meslek Seçimi Nasıl Yapılır?

Yeteneğe göre meslek seçimi, bütün bir hayatı içine alan süreç içerisinde mutlu, huzurlu ve verimli olmak için uyulması gereken önemli bir noktadır. Meslek seçimi, öğrencilerin sıklıkla düşündüğü en önemli konulardan biridir. Yeteneklere göre bölüm seçme konusunun temelinde bir sorun vardır.  Bu sorunun kökü, sabit yeteneklerimizin olması ve onları bulmamız gerektiğidir. Tabii ki, bazı becerileriniz diğerlerinin önünde olabilir. Bu, mevcut yeteneklerinizi yansıtan bir durumdur. Zaman ve çaba ile becerileriniz gelişebilir. Bu nedenle kariyer seçerken mevcut yeteneklerinizin yanı sıra geliştirebileceğiniz becerileri de göz önünde bulundurmalısınız.  

Örneğin, matematik öğretmenliği ile ilgileniyorsunuz. Matematikte iyi olduğunuzu düşünürken bir yandan da öğretme becerilerinize güvenemiyorsunuz. Bu noktada öğretme becerisiniz öğrenerek geliştirebileceğinizi bilmeli ve tercihlerinizi bu yönde yapmalısınız. Araştırmalar, becerilerinin geliştirilebileceğine inanan insanların, sabit yeteneklere inananlardan daha başarılı olduğunu gösteriyor. Mevcut yeteneğinizin ötesinde yeni yetenekler edinmeye ne kadar açık olduğunuzu da düşünerek kendiniz için en uygun mesleği seçebilirsiniz. Yazımızda yeteneğe göre meslek seçimi nasıl yapılır, kendimizi nasıl tanıyabiliriz, meslek seçerken nelere dikkat edilmelidir gibi konulara yer verdik.  

Yetenekler Nasıl Keşfedilir? 

Mevcut yeteneklerinizin ne olduğunu bilmiyor ya da herhangi bir yeteneğinizin olmadığını düşünüyorsanız; kendiniz hakkında biraz daha düşünmelisiniz. Yetenekler emek ile çaba ile ortaya çıkabilir. Yeteneklerinizin ortaya çıkmasını beklemektense ilgi duyduğunuz alanları araştırmalı ve bu alanlar ile ilgili alıştırmalar yapmalısınız. Birden fazla şeyle ilgileniyorsanız, ilgi alanlarınız ile ilgili etkinliklere katılmanız nasıl bir yol izlemeniz gerektiği konusunda size yardımcı olacaktır. 

Yetenekler nasıl keşfedilir? Sorusunun cevabını oturup düşünmektense; nelerin sizi mutlu ettiğini, neyi yapmaktan hoşlandığınızı düşünmelisiniz. Belirlediğiniz cevaplar ile ilgili birtakım çalışmalar yaparak içinizde gizli kalan yetenekleri keşfedebilir ve onları geliştirebilirsiniz. Böylece ömrünüzün çoğunda yapmak olduğunuz işi severek ve isteyerek yapabilirsiniz. 

Meslek Seçimi Nasıl Yapılmalı? 

Mesleğimiz hayatımızın önemli bir parçasıdır. Bu nedenle, hayatta yaptığımız en önemli seçimlerden biridir. En sık yapılan hatalardan biri de bölümlerin ve bölümlerin doğrudan eşleştirilmesidir. Çoğu öğrenci, bir bölümde kaç tane kariyer seçeneği bulunduğunun farkında olmadan okuduğu bölümü meslek olarak yağacağını düşünmekte. Bu yanılgıya düşmemek için meslek seçimi nasıl yapılmalı? Gelin beraber inceleyelim.  

Bölümleri Tanımak 

Okunulan bölümün sonunda bir unvan sahibi olunur. Bu unvan Endüstri Mühendisi, Öğretmen veya Mimar olabilir. Ancak bir bölümün mezunlarını incelediğimizde çok farklı işlerle uğraştıklarını görmek mümkündür. Çünkü çoğu bölüm birden fazla disiplin ve yetkinlik içermektedir. Bu nedenle bölüm mezunları farklı alanlarda çalışabilirler. Bir bölüme girdiğinizde hala birçok seçeneğiniz olduğunu unutmamalısınız. 

Bir sektör seçtiğinizde kariyer değiştirme fırsatının bittiğine inanmak strese neden olabilir. Bölüm içindeki kariyer seçeneklerini anlamak, kariyer seçim sürecinde yardımcı olacaktır. İstediğiniz bölüm hakkında bilgi edinmek ve iş imkanlarını öğrenmek için şunları yapabilirsiniz: 

• İstediğiniz bölümün müfredatını kontrol edin. 
• Üni-veri üzerinden bölüm mezunlarının hangi alanlarda çalıştığını inceleyin. 
• Bölüm mezunlarının nerede çalıştığını Linkedin üzerinden araştırın. 

İlginizi Çekebilir: Doktor Olmak İçin Hangi Derslerin İyi Olması Gerekir?

Kendinizi Tanımak 

Meslek seçmenin hayatımızın büyük bir kısmını kapladığı gerçeğinden bahsetmiştik. Bu nedenle kişisel özelliklerinizi ve yaşamdan beklentilerinizi anlamak kariyer seçiminde önemli adımlardan biridir. İlk adımda bu kısımları anladıktan sonra bu kısımların sizin yeteneklerinize ve kişiliğinize uygun olduğundan emin olmalısınız. Aşağıda kendinizi tanımak için kullanabileceğiniz yöntemleri görebilirsiniz: 

• Swot Analizi ile güçlü zayıf yanlarınızı anlayın. Bu analiz sayesinde güçlü yanlarınız, zayıf yanlarınız, fırsatlarınız ve tehditleriniz neler öğrenebilirsiniz. Bu dört madde üzerinde düşünerek kendinizi tanıma yolunda büyük bir adım atabilirsiniz. Böylece güçlü yanlarınızı ve yeteneklerinizi geliştirmeye yönelerek meslek seçiminizi kendi adınıza kolaylaştırabilirsiniz. 
• Herkesin meslek seçerken öncelikleri farklıdır. İstikrarlı gelir, prestij, sosyal aktiviteler gibi farklı gereksinimler karşınıza çıkabilir. Aşağıda listelenen sizin için en önemli olan 3 öğeyi seçin. İlgilendiğiniz bölümde seçtiğiniz 3 şeyin olup olmadığını kontrol edin. 

-Otonomi, özgürlüğü önemseme 

-Statü 

-Güç ve nüfuz etme isteği 

-Entelektüel hedefler 

-Aidiyet hissi 

-Çeşitliliğe önem verme 

-Başkalarına faydalı olma 

-Pozisyonlama 

-Yaşam Biçimi 

-Güvende olma 

-Başkalarını yönetme 

İlgilenen Bölümle Mevcut Yetenekleri Eşleştirmek 

Yeteneğe göre meslek seçimi konusunda kişisel özellikleri anladıktan sonra bölümler arası seçim süreci ile karşı karşıyasınız demektir. Örneğin, otonomi, özgürlüğü önemseme seçeneklerini tercih ettiyseniz; memurluk mesleğini listenizden çıkartabilirsiniz. Entelektüel hedefleriniz birinci önceliğiniz ise, akademiye odaklanabileceğiniz veya her zaman kendinizi geliştirmeye çalışabileceğiniz bir kariyer size uygun olacaktır.  

Bunun dışında çalışma alanı, arkadaşlar ve koşullar da aklınızda bulundurmanız gereken unsurlardır. Örneğin, malzeme mühendislerinin öncelikle fabrikalarda çalışması beklenir. Bu, şehir dışında çalışmayı ve mavi yakalı çalışanlara sahip olmayı gerektirebilir. Bu gibi etkenleri göz önünde bulundurarak kendiniz için bir bölüm havuzu oluşturabilirsiniz. 

İstenilen Meslek Konusunda Hazırlık 

Tüm bu seçimler bir hazırlık süreci ile birlikte gelir. Çoğu öğrenci için bu hazırlıklar lisede meslekle ilgili bir alan seçimiyle başlayacaktır. İlgi alanlarının farkında olan öğrenciler, bir ana dal seçmek için daha kolay bir süreç geçireceklerdir. Alan seçildikten sonra bölümün talep ettiği YKS başarısına ulaşılması gerekmektedir.  

Ancak, hedeflerinizi ve ilgi alanlarınızı bildiğinizde, öğrenmeye motive olmak daha kolaydır. Hedeflerinizi belirledikten sonra, çalışmanızı ve çalışma araçlarınızı planlamanız önemlidir. Böylece hedeflerinize emin ve güvenli bir şekilde hazırlanabilirsiniz.