Duygusal Tükenmişlik Belirtileri ve Tedavisi

Son yıllarda pek çok kişi duygusal anlamda tükendiklerini dile getiriyorlar. Tükenmişlik sendromu kavramını sık sık duyduğumuz bu günlerde duygusal anlamda meydana gelen sorunlar, iş anlamında yaşanan büyük stresler, çevresel faktörlerde meydana gelen birtakım sorunların üst üste gelmesinin ardından ruhsal bir çöküş yaşandığı ifade ediliyor.

Özellikle insanların duygusal tükenmişlik sendromunu hayatlarının belirli dönemlerinde sık sık yaşadıkları biliniyor. Karakter olarak içe dönül kişilerin, duygularını tam olarak ifade edememeleri nedeniyle daha beliğin bir şekilde yaşadıkları görülüyor.

Son yıllarda küresel anlamda tüm dünyada yaşanan sorunlar tüm insanlığı psikolojik ve fiziksel olarak zorlamaya devam ediyor. Hastalıkları, ekonomik kriz, ruhsal bunalımlar ve çalışma hayatında meydana gelen radikal değişiklikler bu süreçte pek çok insanı duygusal anlamda olumsuz etkilemeye devam ediyor. Sorumluluklar giderek artarken, insanların endişe ve korku anlamında yaşadıkları hisler de sürekli olarak artmaya devam ediyor.

Duygusal Tükenmişlik Sendromu

İnsanların özel yaşamlarında çeşitli nedenlere bağlı olarak büyüyen sorunlar bir süre sonra ruhsal anlamda sorunlara neden olabilir. Artan stres bir süre sonra kişilerin vücutlarına fazla gelebilir ve aynı zamanda kaldıramayacağı kadar büyük bir hal alabilir. Stresle başa çıkmak günlük yaşam açısından son derece önemlidir. Ancak zorluklarla baş edebilmek her zaman herkes için mümkün olmayabiliyor.

Her insanın yaşamının bir noktasında artık ruhsal açıdan kendisini iyi hissetmediği, zihinsel ve ruhsal açıdan kendisini dipte bulduğu, karşısına çıkan yeni olaylarla mücadele edecek gücü bulamadığı ve bu sebeple kötü bir dönemden geçtiği anlar olmuştur. Duygusal açıdan daha yoğun olarak yapılan işlerde duygusal açıdan tükenmişlik hissinin daha yoğun olduğu biliniyor. Son yıllarda pandemi duygusal tükenmişliğin zirveye çıkmasına zemin hazırladı.

Duygusal Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri

Tükenmişlik hissi ile başa çıkabilmek için öncelikli olarak doğru tanının konulması gerekmektedir. Duygusal tükenmişlik sendromu çok basit ve masum bir sorun olarak görünmesine rağmen aslında vücudu ruhsal ve bütünsel açıdan oldukça olumsuz etkileyebiliyor.

Stres Hormonlarını Olumsuz Etkiliyor

Vücudumuz günlük yaşantımızda karşımıza çıkan tehlike ve sorunları fark edebilmek, mücadele edebilmek ya da gerektiğinde kaçabilmek için bazı hormonlar salgılıyor. Bu hormonlar stres hormonları olarak isimlendiriliyor.

Duygusal tükenmişlik yaşayan kişilerde stres hormonu düzensiz olarak salgılanmaya devam ediyor. Fazla salgılanması halinde vücutta adrenalin yükseliyor. Kalp atışlarının hızlanması, kan şekerinin yükselmesi, enerji artışı gibi durumlar ortaya çıkıyor. Stres hormonunda meydana gelen dengesizlik aynı zamanda bağışıklık sisteminin bozulmasına, sistemin zaman zaman çökmesine, üreme ve sindirim sisteminde birtakım sorunların baş göstermesine neden oluyor.

Fiziksel Hastalıklar Ortaya Çıkıyor

Bağışıklık sistemi tamamen hormonlara bağlı olarak çalışıyor. Hormonlarda meydana gelen dengesizlik aynı zamanda bağışıklık sistemini de etkiliyor. Bu süreçte bazı yeme bozuklukları ortaya çıkabiliyor. Aşırı iştahsızlık ya da yüksek iştah bu belirtiler arasında yer alıyor. Vücutta meydana gelen ani kilo kaybı ya da kilo artışı fiziksel olarak vücutta bazı hastalıkların ortaya çıkmasına neden oluyor. Bunlar arasında tansiyon sorunları, diyabet hastalıkları, baş ağrısı, kan şekerinde anormal değişimler ve kalp ritminde bozulmalar olarak ifade edilebilir.

İnsanların Sosyal İlişkileri Zedeleniyor

Duygular, sosyal ilişkilerin düzenlenmesi açısından son derece önemlidir. Duyguların tükenmeye başlaması kişilerde depresyon, mutsuzluk, ani sinir, kafa karışıklığı, motivasyon ve odaklanma sorunlarının yanı sıra kendine olan saygının da azalmasına neden olabiliyor. Bununla birlikte empati duygusu da ortadan kalktığı için duygusal tükenmişlik yaşayan kişilerin sosyal yaşantılarında sağlıklı ilişki kurmaları pek mümkün olmuyor. Bu durum zaman içerisinde sosyal yalnızlığa sebep olabiliyor.

Gerçek Dışı Düşünceler ve Fazla Tepkiler Ortaya Çıkıyor

Duygu ve düşüncelerin birbirlerine paralel olmaması durumunda bedensel olarak da stres ve sorunlar baş gösteriyor. Bu durum bir süre sonrasında duygusal tükenmişlik sorununa neden oluyor. Normal yaşantınızda sorun olarak görmeyeceğiniz, konusunu dahi açmadığınız bazı durumlar, duygusal tükenmişlikle birlikte ciddi krizlere ve fazla tepkilere neden olabilir. Duygular ve davranışlar arasında ciddi tutarsızlıklar meydana gelebilir. Arkadaşlarınız, aileniz, sevdiğiniz insanlar ve yakınınızda bulunanlar için kısa süre içerisinde ciddi sorunlar oluşturan biri haline gelebilirsiniz.

Motivasyon Kaybı Yaşayabilirsiniz

Duygusal tükenmişlikle birlikte yaşanan en belirgin sorunlardan birisi motivasyon kaybı olarak biliniyor. Pek çok insan duygularında yaşanan ani düzensizlikler sonrasında daha önce zevk aldığı, hayata karşı umut beslediği ve mutlu olduğu olaylar karşısında motivasyon kaybı yaşayabiliyor. Bu süreçte yapılan günlük rutine oturtulmuş işlerde bile bazı suçluluk duyguları yaşanabilir. Günlük yaşantınızda yaptığınız işleriniz için kendinizde yeterli enerjiyi bulamamanız halinde duygusal tükenmişlik sorunu gündeme gelebilir.

Duygusal Tükenmişlikle Mücadele

Duygusal tükenmişlik sorunu ile mücadele etmek için bu durumun bir süreç olduğunun kabul edilmesi ve sona ermesi için bazı özel çabalarda bulunulması gerekmektedir. Kişilerin yaşamlarında meydana gelecek olan küçük değişimler sorunun bir süre sonra ortadan kalkmasını sağlayabilir.

Zor Dönemlerden Geçtiğinizi Kabul Edin

Duygusal olarak çökmüş hissettiğiniz zaman yaşadığınız olaylara bakın. Hangi durumların size kötü hissettirdiğini bulabilirsiniz. Bu süreçte zor bir dönem olduğunu kabul etmek son derece önemlidir. Kendinizi yargılamadan, eleştirmeden, daha nazik davranarak sorunların üzerine gidebilirsiniz. Zor bir dönem olduğunu kabul etmeniz halinde duruma daha kolay alışabilirsiniz. Böylece başarısızlıklarla, ağlama krizleriyle, yaşadığınız kötü hislerle mücadele etmeniz çok daha kolay olabilir.

Hayata Kısa Bir Mola Verin

Duygusal tükenmişlikle mücadele ederken zor dönemlerin farkına varılması küçük molalar verilmesine yardımcı olabilir. Hangi durumların sizi zorladığını bulduğunuz takdirde biraz olsun uzak kalmak ve kendinize nefes alacak zaman tanımak etkili olabilir. Duyguları sindirebilmek, kendinize zaman vermek yeni bir alan yaratmanız açısından son derece önemlidir. Size kötü hissettiren her olaydan uzaklaşın, sinirinizi bozacak haberler izlemeyin, sizi mutlu edecek aktiviteler yapın ve bu süreçte boş zamanlarınızın tadını çıkarın.

Hareketi Elden Bırakmayın

Duygusal tükenmişlikle mücadele ederken pek çok kişi kendini eve kapatıp, yataktan çıkmadan hayatlarına devam etmek istiyorlar. Bununla birlikte pek çok kişi konfor alanından çıkmak istemedikleri için süreçle mücadele ederken sorunlar yaşayabiliyorlar.

Zihin ve bedeni iyileştirmek için egzersiz yapmak, yürümek, yüzmek, stresten uzak duracak bazı aktivitelerde bulunmak duyguları yukarı çıkarabilir.

Sosyal Ortamlarda Bulunun

Sosyalleşmek pek çok sorunun ortadan kaldırılması açısından son derece önemlidir. Güven dol, anlamlı ilişkiler içerisinde bulunmak kişilerin daha mutlu hissetmesini sağlıyor. Evden çalışma düzenine geçenler için sosyalleşmek zaman zaman daha zor olabilir ancak arkadaşlarınız ya da ailenizle yapacağınız planlar sayesinde duygusal tükenmişlik sorununuzun çözümünde oldukça etkili olabilir.

Kontrol Edemediklerinizi Bırakın

Duygusal tükenmişlik sorununun en önemli nedenlerinden birisi kişinin hayatının kontrolünü elinden kaçırdığını düşünmesi ile ortaya çıkıyor. Yaşam başlı başına oldukça stresli bir durum. Ancak yaşamın her anının kontrolünü elinizde tutamayacağınızı bilerek hareket etmeniz halinde daha stressiz bir yaşam sürebilirsiniz. Kontrol edemediğiniz durumları oluruna bırakmak bir süre sonra duygularınızı daha kontrollü bir şekilde yaşamanıza neden olabilir. Kontrol edebildiğiniz durumlarla mücadele etmek ve odağınızı ortaya vermek bir süre sonra kendinize karşı daha anlayışlı olmanızı sağlayabilir.