Bakır Eksikliğinin İşaretleri Nelerdir?

Vücudumuzda pek çok role sahip temel bir mineral olan bakır, sağlıklı bir metabolizmanın korunmasını sağlar. Ayrıca bakır, güçlü ve sağlıklı kemikleri destekler ve sinir sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur. Bakır eksikliği nadir bir durumdur. Fakat günümüzde pek çok insanın az mineral alıyor. Ülkemizdeki insanların %25’i önerilen bakır alımını karşılıyor. Yeterince bakır tüketilmemesi tehlikeli olabilir. Bakır eksikliğinin neden olduğu hastalıklar arasında çölyak hastalığı ve sindirim sistemini etkileyen rahatsızlıklar gözlemleniyor. Bu yazımızda, bakır eksikliğinin işaretleri nelerdir? Sorusunu inceledik. 

Bakırın İnsan Bedeni Üzerindeki Etkileri 

Bakır eksikliğinin işaretleri nelerdir? sorusuna yanıt vermeden önce, bakırın insan bedenindeki işlevlerine göz atalım. Bakır minerali, mikroplardan bitkilere, hayvanlardan insanlara kadar yeryüzündeki tüm canlılar için hayati öneme sahiptir. Bakırın insan bedeni üzerindeki etkileri şu şekilde sıralanabilir: 

• Bağışıklık sistemini güçlendirir 
• Alyuvar yapımını destekler 
• Anne karnındaki bebeğin gelişimine katkıda bulunur 
• Lipit membran (hücre duvarı) sağlığını korur 
• Yaraların iyileşmesini sağlar 
• Bağırsak sıkı bağlantıların stabilizasyonunu sağlar 
• Kolajen ve elastin yapımına katkıda bulunur 
• Sinir hücreleri ve merkezi sinir sistemi organlarının sağlığını korur 
• Sinir iletimini sağlar 
• Kemik gelişimini destekler 
• Melanin yapımına katkıda bulunur 
• Kolesterol ve glukoz metabolizmasını düzenler 
• Demir emilimini, oksidasyonunu ve taşınmasını sağlar 
• Histamin ve biyojenik aminlerin yıkımına katkıda bulunur 
• Serbest radikal temizliğini sağlar 

Bakır Eksikliğinin (Hipokupremi) İşaretleri 

Bakır eksikliği (hipokupremi) nadir görülür. Çünkü çok az miktarda ihtiyaç duyulur. Bu, özellikle her gün yediğiniz yiyecekler bakır içeriyorsa geçerlidir. Ancak bakır eksikliği, bağışıklık sisteminin glüten alımına tepki gösterdiği çölyak hastalığının bir komplikasyonu olabilir. Bu eksikliğe Menkes hastalığı adı verilen nadir bir genetik bozukluk veya düzenli olarak yüksek doz çinko takviyesi kullanımı neden olabilir. Yüksek çinko seviyeleri vücudun bakırı emme yeteneğini etkileyebilir ve bu önemli besin maddesi eksik kalır. Bakır eksikliğinin en önemli nedeni mide ameliyatından kaynaklanan emilim sorunlarıdır. Peki, bakır eksikliğinin işaretleri nelerdir? 

Hipokupremi işaretleri şu şekilde sıralanabilir: 

• Bakır eksikliğinin beslenme kaynaklı gelişme olasılığı düşüktür, ancak mide ameliyatı sonrası emilim sorunları nedeniyle görme kaybına neden olduğu gözlemlenmiştir. Bakır seviyelerindeki düşüşün görüşü nasıl etkilediği belli değil, ancak birçok uzman optik sinir hasarının nedeni olduğunu düşünüyor. Bakır eksikliğinin optik sinirin etrafındaki koruyucu kılıfa zarar vererek görüşü bozduğu söylenir. 
• Yorgunluk ve halsizlik bakır eksikliğinin nedenleri arasındadır. Bakır, bağırsaktaki demiri emmek için gereklidir. Bakır seviyeleri düşük olduğunda, vücutta demir emilimi daha az olur. Bu, vücudun dokularına yeterli oksijen sağlayamadığı bir durum olan demir eksikliği anemisine yol açabilir. Oksijen eksikliği sizi daha kolay zayıf ve yorgun hale getirebilir. Bazı hayvan deneyleri, bakır eksikliğinin kansızlığa yol açabileceğini göstermiştir. Ek olarak, hücreler vücudun ana enerji kaynağı olan adenosin trifosfat üretmek için bakır kullanır. Bu, bakır eksikliğinin enerji seviyenizi etkileyebileceği ve yine yorgunluğu ve zayıflığı artırabileceği anlamına gelir. Bakır açısından zengin bir diyetin ardından bakır eksikliğinden kaynaklanan aneminin düzeltilmesine yardımcı olabilir. 

• Sık sık hasta olan kişilerde genellikle bakır eksikliği görülür. Bakır sağlıklı bir bağışıklık sisteminin korunmasında oldukça etkilidir. Bakır seviyeleri düşük olduğunda, vücudunuz bağışıklık hücreleri yapmakta zorluk çekebilir. Bu, beyaz kan hücresi sayınızı büyük ölçüde azaltabilir ve vücudunuzun enfeksiyonla savaşma yeteneğini bozabilir. Araştırmalar, bakır eksikliğinin vücudun ilk savunma hattı olan beyaz kan hücrelerinin nötrofil üretimini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. 

İlginizi Çekebilir:  Dismenore Nedir, Nedenleri Nelerdir?

• Güçlü kemikler en büyük güçlerini demir ve kalsiyumdan alır, ancak bakır da kemik sağlığını iyileştirmede önemli bir bileşendir. Bakır, kemik gelişimini doğrudan etkilediğinden, bu besinin düşük seviyeleri, daha az kemik gücü olan kemik mineral yoğunluğunun azalmasına neden olabilir. Bu aynı zamanda bakır eksikliğinin neden osteoporoz (kemik erimesi) ile ilişkili olduğunu da açıklar. 
• Bakır eksikliğinin işaretleri arasında öğrenme ve hafıza geriliği de vardır. Çünkü bakır, beyin fonksiyonlarında ve gelişiminde önemli rol oynar. Bakır, beyne güç sağlamak için vücuda sinyal ileten enzimler tarafından kullanılır. Bakır eksikliği, beyin gelişimini engelleyen veya Alzheimer hastalığı gibi öğrenme ve hafızayı etkileyen hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. Bir araştırmada, Alzheimer olan kişilerin beyinlerinde Alzheimer olmayan insanlara göre yüzde 70 daha az bakır olduğunu saptanmıştır. 
• Ten renginiz melanin adı verilen bir pigment tarafından belirlenir. Bakır, melanin üretiminde önemli bir rol oynar. Melanin üretmek için kullanılan tirozinaz enziminin bir parçasıdır. Bakır eksikliğinde hipopigmentasyon oluşur. Başka bir deyişle, cilt normalden daha açık renkte olur. 
• Bakır eksikliğinin işaretleri arasında; bakır eksikliği olan kişilerde yürümekte güçlük gözlemlenir. Enzimler, omuriliğin optimal sağlığını korumak için bakır kullanır. Bazı enzimler, sinyallerin beyin ve vücut arasında hareket edebilmesi için omuriliğinin izolasyonuna yardımcı olur. Bakır eksikliği, bu enzimlerin etkili bir şekilde çalışmamasına neden olarak omurilik ayrılmasının azalmasına neden olabilir. Bu, sinyalin etkisiz iletimi ile sonuçlanır. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, bakır eksikliğinin omurilik yalıtımını %56’ya kadar azaltabileceğini göstermiştir. Yürüyüş, beyin ve vücut arasındaki sinyallerle düzenlenir. Bakır eksikliği koordinasyon ve kararsızlığa yol açabilir.